Dark Web: සත්‍යය සහ මිත්‍යාව

අන්තර්ජාලය (Internet) කියන්නේ ලොකු සාගරයක් වගේ. අපි හැමෝම දකින, භාවිතා කරන දේවල් තියෙන්නේ ඒ සාගරේ මතුපිට විතරයි. නමුත් ගැඹුරට ගියාම ඊට වඩා වෙනස්, භයානක දේවල් තියෙන්න පුළුවන්. අඳුරු ජාලය (Dark Web) කියන්නේ අන්න ඒ වගේ දෙයක්. මේ ලිපියෙන් අපි බලමු Dark Web එක ඇත්තටම මොකක්ද, ඒක භයානක වෙන්නේ ඇයි, ඒ වගේම ඒ ගැන තියෙන වැරදි මත මොනවද කියලා.

Dark Web කියන්නේ මොකක්ද?

Dark Web එක අන්තර්ජාලයේ (Internet) කොටසක් වුණත්, ඒකට සාමාන්‍ය Browser එකකින් (Chrome, Firefox වගේ) යන්න බැහැ. ඒකට විශේෂ Software ඕනේ, Tor Browser එක වගේ. Dark Web වල තියෙන Websites සාමාන්‍ය සෙවුම් යන්ත්‍රවලින් (Google, Bing) හොයාගන්නත් බැහැ.

Deep Web: Dark Web කියන්නේ Deep Web එකේ කොටසක්. Deep Web එකේ සාමාන්‍ය Websites වලට වඩා ආරක්ෂිතව තියෙන දත්ත තියෙනවා. උදාහරණයක් විදිහට Online Banking වල data, Cloud Storage වල තියෙන files එහෙම. මේවට යන්න password එකක් වගේ දෙයක් ඕනේ.
Onion Routing: Dark Web වැඩ කරන්නේ Onion Routing කියන System එක හරහා. ඒ කියන්නේ Data එක එක පාර IP Address එකට යන්නේ නැතුව, එක එක Server හරහා යනවා. ඒ නිසා Data එක හොයාගන්න ටිකක් අමාරුයි. Cybersecurity වලට මේක අවාසියක් වගේම වාසියකුත් වෙනවා.

Dark Web භයානක වෙන්නේ ඇයි?

Dark Web එකේ නීති විරෝධී දේවල් ගොඩක් තියෙන්න පුළුවන්.

නීති විරෝධී වෙළඳාම්: මත්ද්‍රව්‍ය, ආයුධ, හොරකම් කරපු Credit Card Details (Phishing වලින් හොයාගත්ත) වගේ දේවල් Dark Web එකේ විකුණනවා.
පුද්ගලික තොරතුරු සොරා ගැනීම: ඔයාගේ නම, Address, Bank Details වගේ දේවල් Dark Web එකේ විකුණන්න පුළුවන්.
Human Trafficking සහ වෙනත් අපරාධ වලට සම්බන්ධ වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා.

Dark Web ගැන තියෙන වැරදි මත

Dark Web එකේ හැම දෙයක්ම නරකයි: Dark Web එකේ නරක දේවල් තියෙනවා වගේම, නිදහස් මාධ්‍යවේදීන්ට, Activists ලට තොරතුරු හංගගෙන වැඩ කරන්නත් මේක උදව් වෙනවා.
Dark Web එකට ගිය ගමන්ම අහුවෙනවා: Dark Web එකට යන එක නීති විරෝධී නැහැ. නමුත් එතනදි නීති විරෝධී දෙයකට සම්බන්ධ වුණොත් තමයි ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ.
Dark Web එකෙන් ඕනම දෙයක් හොයාගන්න පුළුවන්: Dark Web එක Google වගේ සෙවුම් යන්ත්‍රයක් නෙවෙයි. ඒකේ තියෙන දේවල් හොයාගන්න අමාරුයි.

ආරක්ෂාවට ගත හැකි පියවර

Tor Browser එක පාවිච්චි කරන විදිහ ගැන හොඳට දැනගන්න: Tor Browser එකේ තියෙන Security Settings ගැන දැනගෙන, ඒ අනුව වැඩ කරන්න.
කිසිම පුද්ගලික තොරතුරක් දෙන්න එපා: නම, Address, Email Address වගේ දේවල් කිසිම වෙබ් අඩවියකට දෙන්න එපා.
සැක සහිත Link වලට Click කරන්න එපා: Phishing වගේ දේවල් වලින් බේරෙන්න.
Antivirus Software පාවිච්චි කරන්න: Malware වලින් ආරක්ෂා වෙන්න හොඳ Antivirus Software එකක් Install කරගන්න.
Be aware and vigilant. මොනවා කළත් තමන්ගේ ආරක්ෂාව ගැන හොඳ අවධානයකින් ඉන්න එක වැදගත්.

Dark Web එක කියන්නේ අන්තර්ජාලයේ තියෙන භයානක වගේම වැදගත් කොටසක්. ඒක භාවිතා කරන විදිහ අනුව එහි ප්‍රතිඵල වෙනස් වෙන්න පුළුවන්. අපි හැමෝම Dark Web එක ගැන දැනුවත් වෙලා, ඒ ගැන තියෙන වැරදි මත ඉවත් කරගෙන, ආරක්ෂිතව අන්තර්ජාලය භාවිතා කරන්න උත්සාහ කළ යුතුයි. Cybersecurity කියන්නේ හැමෝටම අදාල දෙයක්. ඒ නිසා ඒ ගැන අවධානයෙන් ඉන්න එක ගොඩක් වැදගත්. තමන්ගේ තොරතුරු ආරක්ෂා කරගන්න එක තමන්ගේ වගකීමක්.