කෘත්‍රිම බුද්ධිය හා ක්වොන්ටම් පරිගණනය: සයිබර් ආරක්ෂණ භූ දර්ශනය වෙනස් කරන ආකාරය

හැඳින්වීම:

කෘත්‍රිම බුද්ධිය (Artificial Intelligence - AI) සහ ක්වොන්ටම් පරිගණනය (Quantum Computing) යන තාක්ෂණික පෙරළි දෙකම සයිබර් ආරක්ෂණ (Cybersecurity) ක්ෂේත්‍රයේ විශාල වෙනස්කම් ඇති කිරීමට සමත් වේ. මෙම තාක්ෂණයන් දෙකම ආරක්ෂක සහ ප්‍රහාරක යන දෙඅංශයටම බලපෑම් එල්ල කරන බැවින්, ඉදිරියේදී සයිබර් ආරක්ෂණ විශේෂඥයින් නව අභියෝගවලට මුහුණ දීමට සහ නව විසඳුම් සෙවීමට සූදානම් විය යුතුය.

AI සහ සයිබර් ආරක්ෂණය: වාසි සහ අභියෝග

AI වල වාසි

• තර්ජන හඳුනාගැනීම: AI වලට විශාල දත්ත ප්‍රමාණයක් විශ්ලේෂණය කර, සැක සහිත ක්‍රියාකාරකම් හඳුනාගැනීමට හැකියාව ඇත. මෙය සාමාන්‍යයෙන් මිනිසුන්ට වඩා වේගවත් හා නිවැරදි විය හැක.
  • උදාහරණයක්: AI වලට network එකක අසාමාන්‍ය traffic pattern එකක් හඳුනාගෙන, DDoS attack එකක් සිදුවීමට පෙර අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කළ හැකිය.
• ස්වයංක්‍රීය ප්‍රතිචාර දැක්වීම: AI වලට ඇතැම් සයිබර් ප්‍රහාරවලට ස්වයංක්‍රීයව ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකිය.
  • උදාහරණයක්: AI වලට phishing email එකක් හඳුනාගෙන, එය පරිශීලකයන්ට ලැබීම වැළැක්වීමට කටයුතු කළ හැකිය.
• දුර්වලතා හඳුනාගැනීම: AI වලට මෘදුකාංගවල (software) සහ පද්ධතිවල (systems) දුර්වලතා හඳුනාගෙන ඒවාට පිළියම් යෙදීමට උපකාර කළ හැකිය.

AI වල අභියෝග

• AI මගින් එල්ල වන ප්‍රහාර: සයිබර් අපරාධකරුවන්ට (cyber criminals) AI භාවිතා කර වඩාත් දියුණු ප්‍රහාර එල්ල කළ හැකිය.
  • උදාහරණයක්: AI භාවිතයෙන් ඉතාමත් විශ්වාසවන්ත phishing email නිර්මාණය කිරීමට හැකියාව ලැබීම.
• පක්ෂග්‍රාහීත්වය (Bias): AI පද්ධති පුහුණු කිරීම සඳහා භාවිතා කරන දත්තවල පක්ෂග්‍රාහීත්වයක් තිබේ නම්, එම AI පද්ධති වැරදි තීරණ ගැනීමට ඉඩ තිබේ.
• විශේෂඥ දැනුම අවශ්‍ය වීම: AI පද්ධති ක්‍රියාත්මක කිරීමට සහ නඩත්තු කිරීමට විශේෂඥ දැනුම අවශ්‍ය වේ.

ක්වොන්ටම් පරිගණනය සහ සයිබර් ආරක්ෂණය: විප්ලවයක්?

ක්වොන්ටම් පරිගණනයේ හැකියාවන්

• ගුප්තකේතනය (Cryptography) බිඳ දැමීම: ක්වොන්ටම් පරිගණක වලට දැනට භාවිතා වන බොහෝ ගුප්තකේතන ඇල්ගොරිතම (cryptographic algorithms) බිඳ දැමීමේ හැකියාව ඇත. විශේෂයෙන් RSA සහ ECC වැනි ක්‍රම බිඳ දැමිය හැකිය.
• නව ගුප්තකේතන ක්‍රම: ක්වොන්ටම් පරිගණක වලට එරෙහිව ආරක්ෂිත වන නව ගුප්තකේතන ක්‍රම (Post-Quantum Cryptography) නිපදවීමට ක්වොන්ටම් පරිගණනය උපකාරී වේ.

ක්වොන්ටම් පරිගණනයේ අභියෝග

• තාක්ෂණික සංකීර්ණත්වය: ක්වොන්ටම් පරිගණක තවමත් සංවර්ධන මට්ටමේ පවතින අතර, ඒවායේ භාවිතය ඉතා සංකීර්ණ වේ.
• පිරිවැය: ක්වොන්ටම් පරිගණක මිල අධික වන අතර, ඒවා ලබා ගැනීම සහ නඩත්තු කිරීම පහසු නැත.
• ප්‍රහාර සඳහා භාවිතය: ක්වොන්ටම් පරිගණක අපරාධකරුවන් අතට පත්වුවහොත්, ඔවුන්ට විශාල හානියක් කිරීමට හැකියාව ලැබේ.

නිර්දේශ සහ ඉදිරි දැක්ම

• සයිබර් ආරක්ෂණ විශේෂඥයින් AI සහ ක්වොන්ටම් පරිගණනයේ මූලික සංකල්ප සහ හැකියාවන් පිළිබඳව දැනුවත් විය යුතුය.
• ආයතන තම දත්ත සහ පද්ධති ක්වොන්ටම් පරිගණක මගින් එල්ල විය හැකි තර්ජනවලින් ආරක්ෂා කර ගැනීමට Post-Quantum Cryptography ක්‍රමවේදයන් ක්‍රියාත්මක කිරීමට පියවර ගත යුතුය.
• AI පදනම් කරගත් ආරක්ෂණ පද්ධති නිවැරදිව පුහුණු කර, ඒවායේ පක්ෂග්‍රාහීත්වයන් ඉවත් කිරීමට කටයුතු කළ යුතුය. Cloud (වලාකුළු) සේවා භාවිතා කරන ආයතන API ආරක්ෂාවට (API Security) ප්‍රමුඛත්වය දිය යුතුය.

අවසාන වශයෙන්:

AI සහ ක්වොන්ටම් පරිගණනය සයිබර් ආරක්ෂණ ක්ෂේත්‍රයට නව අභියෝග සහ අවස්ථා ගෙන එනු ඇත. මෙම තාක්ෂණයන් පිළිබඳව නිසි අවබෝධයක් ලබා ගැනීමෙන් සහ සුදුසු ආරක්ෂක පියවර ගැනීමෙන්, අපට මෙම අභියෝග සාර්ථකව ජයගෙන, වඩාත් ආරක්ෂිත සයිබර් ලෝකයක් නිර්මාණය කිරීමට හැකියාව ලැබේ.